ادبیّات انقلاب اسلامی
کشش روایی در دو کتاب دا و کوچۀ نقّاش‌ها با تکیه بر عناصرِ لحن و تعلیق
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهربابک
چکیده
خاطره‌نگاری از انواع روایت محسوب می‌شود. با توجّه به گزارش واقعیّات در خاطره، «لحن» و «تعلیق» از عوامل اصلی ایجاد کشش روایی به شمار می‌روند. تلخیِ موضوعات مرتبط با جنگ باعث می‌شود عناصری مثل لحن و تعلیق اهمّیّت بسیاری در افزایش اقبال مخاطبان به این آثار داشته باشند. با توجّه به اینکه ضعف و قوّت هریک از عناصر روایت به بقیّۀ عناصر مربوط است، عناصر طرح، شخصیّت‌پردازی، زبان، موضوع و درون‌مایه در دو کتاب دا و کوچۀ نقّاش‌ها بررسی و ارتباط آن‌ها با تعلیق و لحن مشخّص شده است. لحن مناسب در کتاب دا حاصل زبان زنانه و جزئی‌نگری راوی است و روند کُند طرح به ایجاد تعلیق مناسب کمک کرده است. ضعف شخصیّت‌پردازی و گفتگو باعث کم‌شدن تنوّع، تقابل و تغییر لحن در این کتاب شده و توضیحات تکراری و حوادث قابل پیش‌بینی تعلیق روایت را ضعیف کرده است. گفتگوهای مناسب، زبان صمیمانه، طرح متنوّع، شخصیّت‌های زیاد و مؤثّر و واقع‌نگریِ راوی باعث تنوّع، تقابل و تغییر لحنیِ فراوان در کوچۀ نقّاش‌ها شده؛ ضمن اینکه شتاب تند حوادث و توصیفات کلّی تاحدّی به تعلیق روایت آسیب زده است.
کلیدواژه‌ها
)